Recensie door Addy Bakx voor naastencentraal.nl
Ewout Kattouw schreef een onthullend en onthutsend boek over 25 jaar ervaring in de psychiatrie. Het had heel anders kunnen lopen als aan het begin van die periode er voor een andere behandeling was gekozen. Dan had dit surrealistisch lijkend verhaal niet geschreven hoeven te worden. Het had een kwart eeuw lijden kunnen voorkomen. Nu het boek er ligt vraagt het erom gelezen te worden door iedereen die bij de psychiatrie betrokken is.
Ewout is HBO ervaringsdeskundige. Zijn herstelverhaal vormt de basis van het boek waarin hij wil reflecteren op de rol van de cliënt, de hulpverleners, de maatschappij en de belangen in de psychiatrie. Dat doet hij aan de hand van interviews.
Hij heeft zijn medisch dossier opgevraagd en is op zoek gegaan naar hoe zijn lange weg door de psychiatrie is verlopen. Het duizelt je van de verschillende diagnoses (in totaal 20) en vooral ook van de enorme hoeveelheid psychofarmaca die hij kreeg. Van de allereerste medicatie in zijn puberteit werd hij meteen al erg ziek. Toch ging het voorschrijven van medicijnen maar door omdat er telkens een andere diagnose werd gesteld. En niets hielp. In zijn puberteit krijgt hij in plaats van de gesprekken die hij verwachtte via de huisarts medicijnen voorgeschreven. Dat leidt tot een eerste opname op de PAAZ. Er volgen vele suïcidepogingen en opnames in psychiatrische inrichtingen. Hij beschrijft hoe zeer vernederend zijn gedwongen verblijf op de gesloten afdeling is.
Na tien jaar psychiatrie is hij volledig gehospitaliseerd en afhankelijk geworden. Van de oorspronkelijke Ewout is niets meer over. Familie en vrienden weten ook niet beter dan dat de behandelaars het bij het rechte einde hebben met hun aanpak en medicatie. Als de wetenschap het niet weet, wie dan wel?
Nadat Ewout weer eens in crisis was opgenomen trof hij voor het eerst een psychiater die hem van de medicijnen af wilde hebben. Dat vormde voor Ewout een keerpunt. Hij trok zijn eigen plan op zoek naar een uitweg. Het afbouwen van zijn medicatie brengt jaren van heftige ontwenningsverschijnselen met zich mee en intens verdriet om het verlies van 20 jaar van zijn leven. Ook de samenleving is in de loop der jaren veranderd: het neoliberalisme predikt dat je je eigen succes zelf in de hand hebt maar niets is minder waar.
Het is een wonder dat Ewout de psychiatrie uiteindelijk heeft overleefd. Tijdens het schrijven van dit boek is hij bezig met een claim tegen de GGZ Friesland en met ideeën voor een minder beschadigende psychiatrie. Hij laat het aan de lezer over om zelf een mening te vormen over de titel van het boek en er verder over te discussiëren.
Addy Bakx
